ສະຖານະການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19 ໄດ້ສ້າງຜົນກະທົບຕໍ່ການດຳລົງຊີວິດ, ການຮຽນ-ການສອນ, ການປະຕິບັດວຽກງານຢ່າງໜັກໜ່ວງ ສົ່ງຜົນໃຫ້ປະຊາຊົນທຸກເພດທຸກໄວ ທຸກສາຂາອາຊີບ ຈຳເປັນຕ້ອງປັບໂຕເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ ເຊີ່ງເລີ່ມຕັ້ງແຕ່ ການຮັກສາໄລຍະຫ່າງທາງສັງຄົມ (Social distancing), ຢູ່ເຮືອນ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນການເດິນທາງອອກນອກເຮືອນ, ຫຼີກລ້ຽງການພົບປະສັງຄົມໂດຍທີ່ບໍ່ຈຳເປັນ ສ່ວນພາກທຸລະກິດ ເຊັ່ນ: ຮ້ານຄ້າ, ຮ້ານອາຫານ, ສູນການຄ້າ, ທະນາຄານ, ໂຮງງານ ແລະ ອື່ນໆ ກໍ່ຕ້ອງປັບຕົວໃຫ້ເໝາະສົມຕາມມາດຕະການທາງການແພດກຳນົດໄວ້ໂດຍສະເພາະ ຕ້ອງໄດ້ມີການກວດຄັດຕອງ, ບັນທຶກການເຂົ້າອອກ (Check in), ຮັກສາໄລຍະຫ່າງ ເຊີ່ງເປັນການປ່ຽນແປງຮູບແບບການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ການໃຫ້ບໍລິການໄປຈາກເດີມ ຕາມແນວທາງວິຖີຊີວິດປົກກະຕິໃໝ່ (New Normal) ທີ່ປະຊາຊົນທຸກຄົນໄດ້ປັບປ່ຽນຈົນເກືອບຈະກາຍເປັນຄວາມປົກກະຕິໃໝ່ແລ້ວ ແລະ ໃນປະຈຸບັນ ປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນກຳລັງຮຽນຮູ້ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳໃໝ່ໆ ແລະ ນຳມາໝູນໃຊ້ໃນການດຳລົງຊີວິດຫຼາຍຂຶ້ນ ເພື່ອກ້າວໄປສູ່ວິຖີຊີວິດປົກກະຕິຖັດໄປ (Next Normal) ໃນຊ່ວງຫຼັງສະຖານະການໂຄວິດ-19.
ວິຖີຊີວິດປົກກະຕິໃໝ່ (New Normal) ເປັນແນວທາງທີ່ພາກສ່ວນຕ່າງໆ ໃນສັງຄົມ ຈະຕ້ອງປັບປ່ຽນຮູບແບບວິຖີຊີວິດຈາກທີ່ເຄີຍອອກຈາກເຮືອນເພື່ອໄປເຮັດວຽກ, ໄປໂຮງຮຽນ ແລະ ກິດຈະກຳປົກຕະຕິອື່ນໆ ຕ້ອງຫັນມາເຮັດຢູ່ທີ່ເຮືອນ, ເມື່ອຕ້ອງອອກຈາກເຮືອນກໍ່ຕ້ອງໃສ່ໜ້າກາກອະນາໄມ, ໝັ່ນລ້າງມືດວ້ຍນ້ຳຢາຂ້າເຊື້ອເພື່ອປ້ອງກັນເຊື້ອພະຍາດ. ສ່ວນພາກທຸລະກິດກໍ່ຕ້ອງປັບປ່ຽນຮູບແບບການໃຫ້ໄປສູ່ລະບົບຊື້ຂາຍ ແລະ ບໍລິການຜ່ານລະບົບອອນໄລນ໌ ເຊິ່ງຈະເຫັນໄດ້ວ່າ ໃນວິຖີຊີວິດໃໝ່ມີການໃຊ້ບໍລິການຕ່າງໆ ຜ່ານລະບົບອອນໄລນ໌ຫຼາຍຂຶ້ນ, ມີແພັຣດຟອມດິຈິຕອນບໍລິການ (Digital Service Platform) ເທິງລະບົບອອນໄລນ໌ເກີດຂຶ້ນຫຼວງຫຼາຍ ເຮັດໃຫ້ເຂົ້າເຖິງສິນຄ້າ ແລະ ບໍລິການຕ່າງໆ ໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນ ຕົວຢ່າງວິຖີຊີວິດປົກກະຕິໃໝ່ທີ່ເກິດຂື້ນ ໄດ້ແກ່ ການເຮັດວຽກຢູ່ເຮືອນ (Work From Home), ການຮຽນ-ການສອນອອນໄລນ,໌ ການເຮັດທຸລະກິດອອນໄລນ໌, ການໃຫ້ບໍລິການທາງການແພດແບບວິຖີໃໝ່ ແລະ ການທ່ອງທ່ຽວວິຖີໃໝ່ ເປັນຕົ້ນ.
ຈາກຕົວຢ່າງວິຖີຊີວິດປົກກະຕິໃໝ່ທີ່ກາ່ວມານັ້ນ ຈະເຫັນໄດ້ວ່າສະຖານະການໂຄວິດ-19 ເປັນຕົວກະຕຸ້ນທ່າອ່ຽງ (Trends) ການຄາດຄະເນການປ່ຽນແປງໃນອະນາຄົດອີກຫຼາຍປີຂ້າງໜ້າໃຫ້ເກີດໄວຂຶ້ນ ຈົນກາຍເປັນ “New Normal” ໂດຍສະເພາະເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດິຈິຕອນທີ່ນຳມາໃຊ້ໃນການດຳລົງຊີວິດ, ການຮຽນ, ການເຮັດວຽກງານ ແຜ່ກວ້າງຫຼາຍຂື້ນ ປະຊາຊົນທຸກເພດທຸກໄວສາມາດຮຽນຮູ້ ການໃຊ້ງານເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນຜ່ານລະບົບອອນໄລນ໌ຕ່າງໆ ເພື່ອທີ່ຈະຢູ່ກັບວິຖີຊີວິດປົກກະຕິໃໝ່ໄດ້ຢ່າງກົມກຽວ.
ແຕ່ບັນຫາທີ່ເຮົາຕ້ອງຮັບຮູ້ຕໍ່ໄປ ຄືການປ່ຽນຜ່ານຈາກ “New Normal” ວິຖີຊີວິດປົກກະຕິໃໝ່ທີ່ຢູ່ຮ່ວມກັບໂຄວິດ-19 ໄປສູ່ “Next Normal” ວິຖີຊີວິດປົກກະຕິຖັດໄປຫຼັງໂຄວິດ-19 ເຮົາຈະຕ້ອງກຽມພ້ອມ ແລະ ປັບຕົວແນວໃດ ໂດຍສະເພາະການພັດທະນາທັກສະໃນການເພີ່ມພູນລາຍໄດ້, ການຍົກລະດັບທ່າແຮງຂອງທຸລະກິດ ແລະ ເພີ່ມຂີດຄວາມສາມາດໃນການແຂ່ງຂັນຂອງປະເທດໃນເວທີພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ຈະຕ້ອງດຳເນີນການແນວໃດຕໍ່ໄປ.
“Next Normal” ຫຼື ວິຖີຊີວິດປົກກະຕິຖັດໄປ ຄືການໃຊ້ຊີວິດໃນຮູບແບບໃໝ່ຂອງປະຊາຊົນທຸກເພດທຸກໄວ ທຸກສາຂາອາຊີບ ຫຼັງຈາກທີ່ໄດ້ປັບໂຕກັບສະຖານະການໂຄວິດ-19 ເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ ຈົນເກີດຄວາມເຄີຍຊິນ ທັງວິທີຄິດ, ວິທີຮຽນຮູ້, ວິທີສື່ສານ ແລະ ວິທີປະຕິບັດ ເຊິ່ງຈະປ່ຽນແປງໄປຕາມສະພາບທາງສັງຄົມທີ່ປ່ຽນແປງ. ຮູບແບບການໃຊ້ຊີວິດຂອງຜູ້ຄົນທົ່ວໂລກຈະມີປ່ຽນໄປຫຼັງສະຖານະການໂຄວິດ-19 ທີ່ໄດ້ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນທ່າອ່ຽງທີ່ສຳຄັນໃນອະນາຄົດ ໂດຍສະເພາະການເປີດຮັບເອົາເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດິຈິຕອນໃໝ່ໆ ລວມເຖິງແພັຣດຟອມອອນໄລນ໌ ທີ່ຕອບສະໜອງດ້ານຄວາມສະດວກສະບາຍ ໂດຍແນໃສ່ດ້ານຄວາມປອດໄພດ້ານສຸຂະອະນາໄມ ແລະ ຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມຫຼາຍຂຶ້ນ ເຊິ່ງທ່າອ່ຽງການໃຊ້ວິຖີຊີວິດປົກກະຕິຖັດໄປ ຫຼື Next Normal ມີດັ່ງນີ້:
- Stay-at-home Economy ສະຖານະການໂຄວິດ-19 ສົ່ງຜົນໃຫ້ວິຖີການດຳເນີນຊີວິດຂອງຄົນທົ່ວໂລກປ່ຽນໄປ, ເຮືອນຈຶ່ງບໍ່ໄດ້ເປັນພຽງແຕ່ທີ່ຢູພັກອາໄສ ແຕ່ຍັງກາຍມາເປັນສະຖານທີ່ເຮັດວຽກ, ຫ້ອງປະຊຸມ, ຫ້ອງຮຽນ, ຫ້ອງອອກກຳລັງກາຍ ຫຼື ໂຮງຮູບເງົາ ເຊິ່ງກິດຈະກຳຕ່າງໆ ເຫຼົ່ານີ້ ສາມາດໃຊ້ງານຜ່ານແພັຣດຟອມອອນໄລນ໌ໄດ້ຢ່າງສະດວກສະບາຍ ທ່າອ່ຽງດັ່ງກ່າວເຮັດໃຫ້ເກີດຮູບແບບເສດຖະກິດທີ່ເອີ້ນວ່າ: Stay-at-home Economy ເຊັ່ນ: ການຄ້າເອເລັກໂຕນິກ (e-commerce), ການບໍລິການຈັດສົ່ງອາຫານແລະ ພັດສະດຸເຖິງທີ່, ການເລືອກຊື້ສິນຄ້າຜ່ານລະບົບເໝືອນຈິງ (Virtual Reality) ເປັນຕົ້ນ.
- Touchless Society ການດຳລົງຊີວິດໃນໂລກຍຸກ “Next Normal” ຈະສຸມໃສ່ດ້ານຄວາມປອດໄພ ແລະ ສຸຂາອະນາໄມເປັນບັນຫາສຳຄັນ, ເຕັກໂນໂລຊີຈຶ່ງຖືກພັດທະນາຂຶ້ນມາເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການສຳພັດໂດຍກົງ ຍົກຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ລະບົບການຈັດສົ່ງສິນຄ້າແບບ Non-contact delivery, ລະບົບປະຕູອັດໂນມັດໃນເຂດສາທາລະນະ, ຮູບແບບການຈ່າຍເງີນແບບ e-payment ລວມທັງການອອກແບບສະຖານທີ່ທາງທຸລະກິດທີ່ສາມາດໃຫ້ບໍລິການລູກຄ້າແບບປາສະຈາກການສຳຜັດຕ່າງໆ ແຕ່ຈະໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີການສັ່ງການດ້ວຍສຽງ (Voice recognition) ຫຼື ຈຳລອງໂລກເໝືອນຈິງ (Augmented reality) ແທນ.
- Regenerative Organic ບັນຫາດ້ານຄວາມປອດໄພ ແລະ ຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມຖືເປັນຫົວໃຈສຳຄັນຂອງໂລກຍຸກ Next Normal ດັ່ງນັ້ນ ທ່າອ່ຽງໜຶ່ງທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ແມ່ນມາດຕະຖານສິນຄ້າກະສິກຳທີ່ເອີ້ນວ່າ “Regenerative Organic” ເຊິ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ຕ້ອງປອດສານພິດ ແລະ ປັດສະຈາກການໃຊ້ແນວພັນດັດແປງເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງກວມລວມໄປເຖິງມາດຕະຖານ ແລະ ຄຸນນະພາບດິນ, ການຄຸ້ມຄອງສັດ, ຄຸນນະພາບຊີວິດກະສິກອນ, ຄວາມຍຸດຕິທຳດ້ານຄ່າແຮງງານ ລວມເຖິງລະບົບຟາມທີ່ເປັນມິດຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຊຸມຊົນ.
ນອກຈາກແງ່ມຸມຂອງການໃຊ້ຊີວິດປະຈຳວັນຂອງປະຊາຊົນແລ້ວ ໃນພາກອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກສະຖານນະການໂຄວິດ-19 ຍັງຕອ້ງໄດ້ກຽມຄວາມພ້ອມ ແລະ ປັບໂຕ ເພື່ອຕອບສະໜອງຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້ບໍລິໂພກທີ່ປ່ຽນແປງໄປ ຍົກຕົວຢ່າງ: ການປັບໂຕຂອງພາກອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ເຊັ່ນ: ການພັດທະນາແພັຣດຟອມໃນການເຮັດທຸລະກຳການເງີນໃນໂທລະສັບມືຖືລະຫວ່າງຜູ້ຊື້ ແລະ ຜູ້ຂາຍ ໂດຍບໍ່ຜ່ານຕົວແທນຈຳໜ່າຍ, ການໃຊ້ລະບົບອັດຕະໂນມັດ, ການໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີປັນຍາປະດິດ Artificial Intelligence (AI) ແລະ Machine Learning (ML) ເປັນຕົ້ນ ເຊິ່ງນອກຈາກການປັບໂຕດ້ວຍການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນເຂົ້າມາພັດທະນາຂະບວນການຜະລິດ ແລະ ບໍລິການແລ້ວ ພາກອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າຍັງໄດ້ເບິ່ງເຖິງແນວທາງການປັບຫຼຸດຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ເຊັ່ນ: ການປັບຫຼູດຈຳນວນແຮງງານ ໂດຍສະເພາະໃນກູ່ມແຮງງານທີ່ມີທັກສະຕ່ຳ (Low Skill) ແລະ ກູ່ມແຮງງານຂາດຝີມື (Unskilled labor). ພ້ອມນັ້ນພາກກະສິກຳ ກໍ່ຕ້ອງໄດ້ມີການກຽມພ້ອມ ແລະ ປັບໂຕ ໂດຍການນຳເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕຳກຳດິຈິຕອນເຂົ້າໄປປະຍຸກໃຊ້ ເພື່ອເພີ່ມປະລິມານ ແລະ ຄຸນນະພາບຂອງຜົນຜະລິດ ຫຼື ທີ່ເອີ້ນວ່າ “ກະສິກຳທີ່ຊັດເຈນ” ຫຼື “Precision Farming” ຫຼາຍຂຶ້ນ.
ຈະເຫັນໄດ້ວ່າການປ່ຽນຜ່ານຈາກ “New Normal” ໄປສູ່ “Next Normal” ຈະກ່ຽວຂ້ອງກັບເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດິຈິຕອນທີ່ປະຊາຊົນທຸກເພດທຸກໄວ ແລະ ທຸກພາກສ່ວນ ກຳລັງຮຽນຮູ້ ແລະ ນຳມາປະຍຸກໃຊ້ໃນການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ການດຳເນີນທຸລະກິດ ຍົກຕົວຢ່າງ Digital Transformation ເຊັ່ນ: ການຮຽນອອນໄລນ໌ ນອກຈາກນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາແລ້ວ ຄົນໄວເຮັດວຽກຍັງສາມາດຮຽນຮູ້ ແລະ ພັດທະນາທັກສະ (Upskill & Reskill) ເພື່ອສ້າງລາຍໄດ້ໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ, ການເຮັດທຸລະກິດອອນໄລນ໌ ພາກທຸລະກິດຈະເຈາະຈົງສະເພາະ (Core Business) ສ່ວນວຽກສະໜັບສະໜູນຈະເປັນການໃຊ້ຊັບພະຍາກອນອ້ອມຂ້າງ (Out Source) ຫຼື ການແບ່ງປັນ (Share Service) ລວມທັງການໃຊ້ໂປຣແກຣມຈັດການທຸລະກິດ ແລະ ເຄື່ອງມືດິຈິຕອນເພື່ອຫຼຸດຕົ້ນທືນ.
ການປ່ຽນຜ່ານຈາກ “New Normal” ໄປສູ່ “Next Normal” ຍັງເປັນການສະໜັບສະໜູນໃຫ້ເກີດລະບົບນິເວດທີ່ເອື້ອອຳນວຍຕໍ່ການປັບປ່ຽນລະບົບເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມຂອງປະເທດ ໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລະບົບເສດຖະກິດດິຈິຕອນ (Digital Economic) ເຊີ່ງຈະຕ້ອງໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບໂຄງສ້າງພື້ນຖານທາງດ້ານດິຈິຕອນ (Digital Infrastructure) ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນທຸກເພດທຸກໄວ ທຸກສາຂາອາຊີບ ສາມາດເຂົ້າເຖິງເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດິຈິຕອນຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ເທົ່າທຽມ ລວມທັງມີທັກສະ ແລະ ຄວາມເຂົ້າໃຈໃນການໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນຂັ້ນພື້ນຖານ (Digital Literacy) ທີ່ດີ ແລະ ເພື່ອໃຫ້ພາກສ່ວນຕ່າງໆ ທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບຄວາມໝັ້ນຄົງ, ຄວາມປອດໄພທາງໄຊເບີ (Cyber Security) ແລະ ການໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກລະບົບແພັຣດຟອມຂໍ້ມູນຂະໜາດໃຫຍ່ (Big Data Platform) ໃນການພັດທະນາທຸລະກິດ.
ເຖິງແມ່ນວ່າເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດິຈິຕອນຈະເຂົ້າມາມີບົດບາດສຳຄັນໃນການຂະບວນການປ່ຽນຜ່ານຈາກ “New Normal” ໄປສູ່ “Next Normal” ແລະ ເປັນການສະໜັບສະໜູນການຟື້ນຟູເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມຂອງປະເທດເຮົາ ຈາກສະຖານນະການໂຄວິດ-19 ແຕ່ການທີ່ຈະຜ່ານຜ່າວິກິດນີ້ໄດ້ ຕ້ອງອາໄສຄວາມຮູ້, ຄວາມເຂົ້າໃຈ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ຕົນເອງ ແລະ ສັງຄົມຂອງທຸກຄົນໃນປະເທດ ໃນການຮັບມືກັບສະຖານະການໂຄວິດ-19 ຢ່າງມີສະຕິ “ຮູ້ແຕ່ບໍ່ຕົກໃຈ ແລະ ແຕກຕື່ນເກີນໄປ” ແລະ ທັນການ.
ສະຫຼຸບແລ້ວ ເຖິງວ່າປະເທດເຮົາຍັງມີຄວາມສ່ຽງສູງ ແລະ ຍັງຈະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງຈາກການລະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ແຕ່ນະໂຍບາຍ ແລະ ແຜນຍຸດທະສາດ ຂອງລັດເຮົາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ກະຊວງເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ການສື່ສານ ທີ່ເຮັດພາລະບົບບາດໃນວຽກງານດັ່ງກ່າວນີ້ ຈະຊ່ວຍໜູນວຽກງານດັ່ງກ່າວ ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຜ່ານວິກິດນີ້ໄປໄດ້ ແລະ ມີໂອກາດຟື້ນຕົວໃຫ້ໄດ້ຢ່າງວ່ອງໄວ ດ້ວຍການຮ່ວມມືກັບພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງທັງພາກລັດ, ເອກະຊົນ ແລະ ທົ່ວສັງຄົມ, ການແຮງຮ່ວມໃຈຂອງທຸກຄົນໃນປະເທດ ແລະ ເບິ່ງໃຫ້ເຫັນໂອກາດຂອງປະເທດເຮົາໃນການນຳເອົາເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດິຈິຕອນເຂົ້າມາດັດປັບ, ນຳໃຊ້ເພື່ອປ້ອງກັນ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນຈາກສະຖານະການໂຄວິດ-19 ແລະ ຍັງເປັນໂອກາດໃນການພັດທະນາ ແລະ ສົ່ງເສີມການໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ນະວັດຕະກຳດ້ານດິຈິຕອນຂອງປະເທດເຮົາໃຫ້ສູງຂຶ້ນອີກດ້ວຍ.
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອານົງສັກ ສັນຕິສຸກ ພະແນກ ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ການສື່ສານ ແຂວງອຸດົມໄຊ
ອ້າງອີງ:
https://www.bot.or.th/Thai/BOTMagazine/Pages/256306GlobalTrend.aspx
https://learningdq-dc.ku.ac.th/course/?c=2&l=2
https://www.smartsme.co.th/content/238468
https://www.nextnormal.com/the-new-normal-vs-the-next-normal/amp/
https://www.lucidchart.com/blog/digital-transformation-trends-for-the-next-normal
https://www.thinkebiz.net/next-normal/
https://www.ascenderhcm.com/digital-transformation-next-normal/
