ໂລກຍຸກປະຈຸບັນນີ້ໄດ້ຊື່ວ່າເປັນໂລກຍຸກຂອງການສື່ສານຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ເນື່ອງມາຈາກການຕິດຕໍ່, ແລກ ປ່ຽນຂ່າວສານຕ່າງໆ ເປັນໄປຢ່າງວ່ອງໄວ ດ້ວຍຄວາມຈະເລີນກ້າວໜ້າທາງດ້ານເຕັກໂນໂລຊີນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ເກີດການປ່ຽນແປງທາງດ້ານການຈັດກິດຈະກຳການຮຽນຮູ້ຢ່າງແຜ່ຫຼາຍ, ຮູບແບບການຈັດກິດຈະກຳການຮຽນຮູ້ຕ່າງໆ ໄດ້ປ່ຽນຈາກທີ່ຜູ້ສື່ສານຕົ້ນທາງ ຫຼື ຄູເປັນໃຈກາງ ກາຍມາສູ່ນັກຮຽນເປັນໃຈກາງ ຜູ້ຮຽນບໍ່ໄດ້ຮັບສະເພາະແຕ່ຄວາມຮູ້ຈາກຄູໃນຫ້ອງຮຽນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງໄດ້ຮັບຈາກແຫຼ່ງຄວາມຮູ້ຢູ່ອ້ອມຕົວບໍ່ວ່າຈະເປັນພໍ່ແມ່, ຊຸມຊົນ, ໝູ່ເພື່ອນ, ທຳມະຊາດ, ສິ່ງແວດລ້ອມ ຫຼື ການຮຽນຮູ້ຈາກເຕັກໂນໂລຊີສະໄໝໃໝ່ ຫຼາກຫຼາຍຊ່ອງທາງ.
ເມື່ອເວົ້າເຖິງເຕັກໂນໂລຊີ ຄົນສ່ວນຫຼາຍມັກຈະມະໂນພາບເຖິງສິ່ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບເຄື່ອງມືຕ່າງໆ ຫຼື ອຸປະກອນໃໝ່ໆ ທີ່ທັນສະໄໝ, ມີລາຄາແພງ ມີລະບົບການເຮັດວຽກງານທີ່ຫຍຸ້ງຍາກຊັບຊ້ອນ ເຊິ່ງເມື່ອນຳມາໃຊ້ແລ້ວສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ການເຮັດວຽກງານມີປະສິດທິພາບດີຂຶ້ນ ແລະ ປະສິດທິຜົນສູງຂຶ້ນ ລວມທັງປະຫຍັດເວລາ ແລະ ແຮງງານອີກດ້ວຍ. ຄຳວ່າ “ເຕັກໂນໂລຊີ” ເປັນຄຳທີ່ມາຈາກພາສາເກຣັກ ຄື: Techno logia ໝາຍວ່າການກະທຳຢ່າງມີລະບົບ (Systematic Treatment)
ການເຮັດວຽກງານໂດຍການນຳເຕັກໂນໂລຊີສະໄໝໃໝ່ມາໃຊ້ນັ້ນ ເປັນການເຮັດວຽກງານໂດຍການນຳຄວາມຮູ້ທາງວິທະຍາສາດມາໝູນໃຊ້ ເພື່ອເພີ່ມປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນໃນການເຮັດວຽກງານນັ້ນໆ ໃຫ້ມີຜົນໄດ້ຮັບດີຂື້ນກ່ວາເກົ່າທັງດ້ານປະລິມານ ແລະ ຄຸນນະພາບ. ເຊິ່ງການນຳເອົາເທກໂນໂລຊີສະໄໝໃໝ່ມາໃຊ້ ແມ່ນແຕກຕ່າງກັນໄປຕາມລັກສະນະຂອງວຽກງານ, ຖ້ານຳມາໃຊ້ທາງດ້ານການສຶກສາ ກໍ່ຈະເອີ້ນວ່າ: ເຕັກໂນໂລຊີທາງການສຶກສາ ເມື່ອມີການນຳເອົາເຕັກໂນໂລຊີມາໃຊ້ເຂົ້າໃນວຽກງານການສຶກສາ ການທີ່ຈະຮັບຮູ້ເຖິງອົງປະກອບຕ່າງໆ ໃນລະບົບເຕັກໂນໂລຊີນັ້ນ ມັນຈຳເປັນຕ້ອງຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມໝາຍ ລວມທັງພັດທະນາການຕ່າງໆ ຂອງລະບົບເຕັກໂນໂລຊີໃຫ້ເຂົ້າໃຈຢ່າງຊັດເຈນສາກ່ອນ ເພື່ອເປັນການສຶກສາເຖິງຄວາມຈະເລີນກ້າວໜ້າທາງດ້ານນີ້ ທັງໃນດ້ານວັດສະດຸ, ອຸປະກອນ ແລະ ວິທີການ ລວມເຖິງຄວາມສຳຄັນ ແລະ ບົດບາດຂອງມັນ.
ເຕັກໂນໂລຊີ ເປັນການນຳເອົາແນວຄວາມຄິດ, ຫຼັກການ, ເຕັກນິກ, ຄວາມຮູ້, ລະບຽບວິທີ, ຂະບວນການ ຕະຫຼອດຮອດຜົນຜະລິດທາງວິທະຍາສາດ ທັງໃນດ້ານສິ່ງປະດິດ ແລະ ກຳມະວິທີ (ວິທີການ) ມາໝູນໃຊ້ໃນລະບົບວຽກງານເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເກີດການປ່ຽນແປງໄປໃນທາງທີ່ດີຂຶ້ນ ແລະ ເພີ່ມປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນຂອງວຽກໃຫ້ສູງຂຶ້ນ.
ການນຳເຕັກໂນໂລຊີມາໃຊ້ກັບວຽກງານໃນສາຂາໃດສາຂາໜຶ່ງນັ້ນ ເຕັກໂນໂລຊີ ຈະມີສ່ວນສຳຄັນ 3 ປະການ ແລະ ຖືເປັນເກນໃນການພິຈາລະນານຳເຕັກໂນໂລຊີມານຳໃຊ້ ຄື:
- ປະສິດທິພາບ ( Efficiency ): ເຕັກໂນໂລຊີຈະຊ່ວຍໃຫ້ການເຮັດວຽກງານບັນລຸຜົນຕາມເປົ້າໝາຍໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ວ່ອງໄວ;
- ປະສິດທິຜົນ ( Productivity ): ເປັນການເຮັດວຽກງານເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຜົນຜະລິດອອກມາໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸດເທົ່າທີ່ຈະຫຼາຍໄດ້ ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ປະສິດທິຜົນສູງສຸດ;
- ປະຢັດ ( Economy ): ເປັນການປະຢັດທັງເວລາ ແລະ ແຮງງານໃນການເຮັດວຽກງານດ້ວຍການລົງທຶນໜ້ອຍແຕ່ໄດ້ຜົນຫຼາຍກວ່າທີ່ລົງທຶນລົງໄປ.
ສະນັ້ນ ເຕັກໂນໂລຊີການສຶກສາ ໝາຍເຖິງ ການນຳຄວາມຮູ້, ແນວຄິດ, ຂະບວນການ ແລະ ຜົນຜະລິດທາງວິທະຍາສາດ ມາໃຊ້ຮ່ວມກັນຢ່າງມີລະບົບ ເພື່ອແກ້ບັນຫາ ແລະ ພັດທະນາການລະບົບການສຶກສາ, ຮຽນຮູ້ ໃນວົງກວ້າງໃຫ້ກ້າວໜ້າຢ່າງມີປະສິດທິພາບ.
ການສຶກສາ ໝາຍຄວາມວ່າ ຂະບວນການຮຽນຮູ້ເພື່ອຄວາມຈະເລີນງອກງາມຂອງບຸກຄົນ ແລະ ສັງຄົມ ໂດຍການຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ສຶກ, ການຝຶກ, ການອົບຮົມ, ການສືບສານທາງວັດທະນະທຳ, ການສ້າງຄວາມຍຶນຍົງກ້າວໜ້າທາງວິຊາການ, ການສ້າງອົງປະກອບຄວາມຮູ້ອັນເກີດຈາກສະພາບແວດລ້ອມສັງຄົມການຮຽນຮູ້ ແລະ ປັດໃຈເອື້ອອຳນວຍໃຫ້ບຸກຄົນຮຽນຮູ້ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຕະຫຼອດຊີວິດ.
ການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີເພື່ອການສຶກສາ ເປັນລະບົບການປຸງແຕ່ງຜະລິດຕະຜົນທາງວິທະຍາສາດ (science) ແລະ ວິສະວະກຳສາດ (engineering) ປະສົມປະສານກັບຫຼັກທາງສັງຄົມວິທະຍາ (sociology) ແລະ ມານຸດສາດ (anthropology) ມານຳໃຊ້ໃນການສຶກສາເພື່ອການຮຽນຮູ້ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຕະຫຼອດຊີວິດ ໂດຍກວມເອົາທັງການຈັດການ ແລະ ອອກແບບລະບົບພຶດຕິກຳ, ເຕັກນິກວິທີການ, ການສື່ສານ, ການຈັດສະພາບແວດລ້ອມ, ການຈັດການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ການປະເມີນຜົນ.
ເຕັກໂນໂລຊີເພື່ອການສຶກສາ (Education Technology) ໃນທີ່ກ່າວໃນບົດຄວາມນີ້ຈະມີຄວາມໝາຍກວມລວມເຖິງການຜະລິດ, ການນຳໃຊ້, ການພັດທະນາລະບົບການຮຽນ-ການສອນ ເພື່ອຕອບສະໜອງໃຫ້ເກີດຂະບວນການຮຽນຮູ້ໄດ້ຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້ຮຽນໃນທຸກເວລາ ແລະ ທຸກສະຖານທີ່ ເຊີ່ງປະກອບມີເຕັກໂນໂລຊີ ຕ່າງໆດັ່ງນິີ້:
- ເຕັກໂນໂລຊີສື່ສານມວນຊົນ (Mass Communication Technology) ເຊັ່ນ: ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງ (Radio), ໂທລະພາບ (TV) ເປັນຕົ້ນ;
- ເຕັກໂນໂລໂທລະຄົມມະນາຄົມ (Telecommunication) ເຊັ່ນ: ໂທລະສັບ (Mobile), ເຄືອຂ່າຍໂທລະຄົມນາຄົມ, ອິນເຕີເນັດ (Internet) ແລະ ການສື່ສານ ອື່ນໆ
- ເຕັກໂນໂລຊິການສື່ສານຂໍ້ມູນຂ່າວສານ (Information and Communication Technology: ICT) ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນ (Digital Technology) ເຊັ່ນ: ຄອມພິວເຕີ (Computer), ເວັບໄຊ(Website), ຈົດໝາຍເອເລັກໂຕນິກ (E-Mail), ຄອມພິວເຕີເມກ (Cloud Computing), ຖານຂໍ້ມູນ (Database), ເມົາຕິມີເດຍ (Multimedia), ສື່ສັງຄົມອອນລາຍ (Social Media), MOOC ຫຼື ແພັຣດຟອມການຮຽນອອນລາຍ (Digital Learning Platform) ແລະ ແພັຣດຟອມອອນລາຍ (Online Platform) ຕ່າງໆ ເປັນຕົ້ນ.
ສຳລັບການຈັດລະບົບການສຶກສາ ຫຼື ຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດນັ້ນ ພົບວ່າຮູບແບບການສຶກສາໃນລະບົບໂຮງຮຽນຂອງປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ ແລະ ປະເທດກຳລັງພັດທະນາ ຍັງບໍ່ທັນສາມາດໃຫ້ບໍລິການແກ່ປະຊາຊົນ ໄດ້ຢ່າງທົ່ວເຖິງ ເຮັດໃຫ້ເກີດວິກິດການທາງການສຶກສາ ເພາະປະຊາຊົນທີ່ມີຖານະດີ ແລະ ອາໄສຢູ່ໃນພູມລຳເນົາທີ່ສະດວກສະບາຍກ່ວາເທົ່ານັ້ນທີ່ມີໂອກາດໄດ້ຮັບການສຶກສາ ສ່ວນຄົນທຸກຈົນຍັງຂາດໂອກາດໃນການສຶກສາ ເຖິງແມ່ນວ່າພາກລັດຖະບານ ໄດ້ສຸມໃສ່ສະໜອງງົບປະມານການສຶກສາສູງຫຼາຍກໍ່ຕາມ ແຕ່ການສຶກສາກໍ່ຍັງບໍ່ສາມາດຊ່ວຍພັດທະນາຄຸນນະພາບການສຶກສາຂອງປະຊາຊົນກູ່ມໃດໜື່ງໄດ້ ໂດຍສະເພາະຜູ້ທີ່ຢູ່ໃນທ້ອງຖິ່ນຫ່າງໄກສອກຫຼີກ. ລັດສົ່ງເສີມພັດທະນາລະບົບການສຶກສາຂື້ນສູງຫຼາຍສ່ຳໃດ ຄົນລວຍກໍ່ຍິ່ງໄດ້ຮັບການປັບປຸງລະດັບການສຶກສາໃຫ້ດີ ແລະ ສູງຂື້ນ ແຕ່ກົງກັນຂ້າມກັບຄົນທຸກຍັງເຂົ້າເຖິງລະບົບດັ່ງກ່າວໄດ້ຍາກ ສະນັ້ນຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການປະຕິຮູບການສຶກສາ ໃຫ້ມີການຮຽນຮູ້ຕະຫລອດຊີວິດ (ຮຽນຮູ້ຕັ້ງແຕ່ມື້ເກີດຈົນເຖິງຊ່ວງສຸດທ້າຍຂອງຊີວິດ) ນັ້ນຄືການລວມເອົາການສຶກສາໃນລະບົບໂຮງຮຽນ (Formal Education) ແລະ ນອກລະບົບໂຮງຮຽນ (Informal Education) ເຂົ້ານຳກັນ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຄົນເຮົາສາມາດເລືອກສຶກສາໄດ້ໃນຊ່ວງເວລາຕ່າງໆ ຂອງຊີວິດຕາມຄວາມເໝາະສົມ ການສຶກສາ ແລະ ການຮຽນຮູ້ເກີດຂຶ້ນໄດ້ທຸກແຫ່ງບໍ່ວ່າຈະໃນຄອບຄົວ, ເຂດສາທາລະນະ, ວັດ, ຊຸມຊົນ, ສະຖາບັນການສຶກສາ, ສະຖານປະກອບການ ແລະ ແຫຼ່ງຮຽນຮູ້ຕ່າງໆ ສະນັ້ນ ການສຶກສາ ແລະ ການຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດຈິ່ງກາຍເປັນຄວາມຈຳເປັນຂອງມະນຸດໃນສັງຄົມປະຈຸບັນ.
ການຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດ (Lifelong Learning) ໝາຍເຖິງ ການຮັບຮູ້ຄວາມຮູ້ ທັກສະ ແລະ ທັດສະນະຄະຕິ ຕັ້ງແຕ່ເກີດຈົນຕາຍຈາກບຸກຄົນ ຫຼື ສະຖາບັນຕ່າງໆ ໂດຍສາມາດຈະຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີຮຽນຕ່າງໆ ຢ່າງມີລະບົບຫຼື ບໍ່ມີລະບົບ, ໂດຍຕັ້ງໃຈ ຫຼື ໂດຍບັງເອີນກໍ່ໄດ້ ທັງນີ້ແມ່ນສາມາດເຮັດໃຫ້ບຸກຄົນນັ້ນເກີດການພັດທະນາຕົນເອງ.
ສຳລັບປະເທດເຮົາ ລັດຖະບານ ໄດ້ເຫັນຄວາມສຳຄັນຕໍ່ກັບການຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດ (Lifelong Learning) ແລະ ໄດ້ກໍານົດເອົາວຽກງານຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດ ເປັນວຽກງານທີ່ສໍາຄັນໃນການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ດ້ວຍການຊຸກຍູ້ ແລະ ສົ່ງເສີມ ໃຫ້ພົນລະເມືອງລາວທຸກຄົນ ລວມທັງຄົນທີ່ຖືສັນຊາດລາວ ທີ່ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ ແລະ ຄົນທີ່ຖືກຕັດອິດສະຫຼະພາບ ໄດ້ຮັບການບໍາລຸງຍົກລະດັບທາງດ້ານຄວາມຮູ້, ຄວາມສາມາດ ແລະ ທັກສະ ດ້ວຍຮູບແບບ ແລະ ວິທີການຮຽນຮູ້ທີ່ປັບປ່ຽນໄດ້ຕາມສະພາບຄວາມເປັນຈິງ. ໂດຍໄດ້ອອກດຳລັດວ່າດ້ວຍການຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດ ສະບັບເລກທີ່ 802/ລບ, ລົງວັນທີ 23-03-2020 ເຊີ່ງມີຈຸດປະສົງເພື່ອກໍານົດຫຼັກການ, ລະບຽບການ ແລະ ມາດຕະການ ກ່ຽວກັບ ການຄຸ້ມຄອງ, ຕິດຕາມ, ກວດກາ, ຊຸກຍູ້ ແລະ ສົ່ງເສີມ ວຽກງານຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງ ການຮຽນ-ການສອນ, ການປະເມີນ, ການຮັບຮູ້, ການຢັ້ງຢືນ, ການທຽບເທົ່າ ແລະ ທຽບໂອນຜົນການຮຽນ ທີ່ໄດ້ຈາກການຮຽນຢູ່ໃນໂຮງຮຽນ, ນອກໂຮງຮຽນ ລວມທັງການສຶກສາຕາມອັດທະຍາໄສ ໃຫ້ມີຄວາມເປັນເອກະພາບ ແລະ ຄຸນນະພາບ ແນໃສ່ໃຫ້ພົນລະເມືອງລາວທຸກຄົນ ໄດ້ຮັບໂອກາດຍົກລະດັບການສຶກສາ, ຄວາມຮູ້, ຄວາມສາມາດ ທາງດ້ານວິຊາຊີບ, ຄວາມຊໍານິຊໍານານງານ ແລະ ມີຄຸນສົມບັດສິນທໍາປະຕິວັດ ສາມາດເຊື່ອມໂຍງກັບ ພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຂອງຊາດ.
ການສຶກສາຕະຫຼອດຊີວິດ (Lifelong Education) ໝາຍເຖິງ ການຈັດຂະບວນການທາງການສຶກສາ ເພື່ອໃຫ້ເກີດການຮຽນຮູ້ຕະຫລອດຊີວິດ ເປັນການຈັດການສຶກສາໃນຮູບແບບຂອງການສຶກສາໃນລະບົບໂຮງຮຽນ (Formal Education), ການສຶກສານອກລະບົບໂຮງຮຽນ (Non - Formal Education) ແລະ ການສຶກສາຕາມອັດທະຍາໄສ (Informal Education) ໂດຍເນັ້ນໜັກໃຫ້ຜູ້ຮຽນເກີດແຮງຈູງໃຈທີ່ຈະຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ (Self - directed Learning) ແນ່ໃສ່ໃຫ້ຄົນສາມາດພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງປ່ຽນແປງຕົນເອງໃຫ້ທ່ວງທັນກັບຄວາມປ່ຽນແປງຂອງສັງຄົມ, ການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດປະເທດ, ພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ.
ສະຫຼຸບແລ້ວ ລະບົບການສຶກສາ, ການຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດ ແມ່ນມີຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບການພັດທະນາ ໂດຍສະເພາະນຳເຕັກໂນໂລຊີ, ນະວັດຕະກຳ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີການສື່ສານເຂົ້າມາເຊື່ອມໂຍງລະບົບການສຶກສາຫຼາກຫຼາຍຮູບແບບເຂົ້າກັນ ແລະ ເປີດກ້ວາງ, ສ້າງໂອກາດເທົ່າທຽມໃນການເຂົ້າເຖິງການສຶກສາ ໃຫ້ທຸກຊັ້ນຄົນໃນສັງຄົມສາມາດເຂົ້າເຖິງ, ຮຽນຮູ້ໄດ້ຢ່າງສະດວກ ຕະຫຼອດເວລາ ແລະ ຈະສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາວິກິດທາງດ້ານການສຶກສາ ລວມທັງຊ່ວຍຍົກລະດັບຄຸນນະພາບການສຶກສາໃນວົງກວ້າງໃຫ້ດີຂື້ນເປັນກ້າວໆ.
